Zarauzko ikastola pribatu batek irregulartasunetan Eusko Jaurlaritzaren konplizitatea salatu du Jon Hernandezek

Jon Hernandez Sumarreko legebiltzarkideak prentsaurrekoan salatu ditu Zarauzko ikastola pribatu batean egindako irregulartasun larriak eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailaren permisibitatea praktika horien aurrean. “Egindako irregulartasunak baino gehiago, baimendutako irregulartasunak dira”, adierazi du Hernandezek, eta Jaurlaritzak itunpeko eskola pribatuarekin duen konplizitatea azpimarratu du, hezkuntza publikoaren kaltetan.
Sumarrek ohartarazi du kasu hau ez dela gertakari isolatu bat, Euskadin itunpeko hezkuntza bultzatzeko politika sistematiko bati erantzuten baitio. “Hilabeteak daramatzagu salatzen Hezkuntza Saila itunpeko eskola pribatuaren alde egiten ari dela, hezkuntza publikoari eta, bereziki, euskal eskola publikoari kalte eginez”, nabarmendu du Hernandezek.
Egoera hori erraztu duten erabakien artean, Batuketak honako hau salatu du: “Itunpeko irakaskuntzan ratioak murriztea, publikoan baldintza berak aplikatzen ez diren bitartean. Itunpeko bi urteko geletarako funtsak handitzea, eskola publikorako errefortzu baliokiderik gabe. Itunpeko ikastetxeetan legez kanpoko kuotak kobratzeko permisibitatea; praktikan, ikasleak beren ahalmen ekonomikoaren arabera hautatzeko mekanismoa da “.
Eskolatze irregularreko kasu larri bat Zarautzen
2023an eta 2024an egindako ikuskapenen arabera, Zarauzko ikastola pribatuak legez kanpo eskolatu zituen aurrez beste ikastetxe batzuetan matrikulatutako zenbait haur. “Ikastetxeko zuzendaritzak behin eta berriz ukatu zuen lekualdaketa horiek Hezkuntza Ikuskaritzak froga ukaezinak aurkitu zituen arte egin zirela”, azaldu du Hernandezek.
Hala ere, irregulartasunak larriak izan arren, Eusko Jaurlaritzak ikastetxeko hezkuntza-ituna ez deuseztatzea erabaki du, eta erabaki horrek ez du betetzen Hezkuntza Itunen Dekretuaren 88. artikuluan ezarritakoa, eskolatze irregularra funts publikoak kentzeko arrazoi nahikoa dela ezartzen baitu.
Neurriak hartu beharrean, Eusko Jaurlaritzak beste alde batera begiratzen du, urtebete baino gehiagoz bere betebeharrak bete gabe, eta aurten, hala eta guztiz ere, irregulartasunarekin jarraitzea erabaki du, isun “barregarri” baten truke. Isun horrek ia ez du bikoizten ikastetxeak 2023-24 eta 2024-25 ikasturteetan jaso zuen “beste gastu batzuk” partidaren zenbatekoa. “Eusko Jaurlaritzak aukera ematen du legea ez betetzeko, informazioa ezkutatzeko eta ikasleak modu irregularrean eskolatzeko, dohainik ateratzeaz gain, beste hezkuntza-kontzertu batekin saritu ahal izateko”, ohartarazi du Hernandezek.
Eskola-segregazioa larriagotzen duen hezkuntza-eredua
Ohartaraztea itunpeko sarea finantzatzeko ereduak, ikasle kalteberentzako plazen erreserba malgutzearekin batera, lagundu duela Euskadin eskola-segregazioan.
Sumarrek gogorarazi du azken urteotan 67 milioi euro gehitu direla itunpeko hezkuntzarako funtsak, eta ez dela inbertsio baliokiderik egin euskal hezkuntza publikoan. “Horrek sistema desorekatu bat sortzen du, non funts publikoak jasotzen dituzten ikastetxe pribatuek erraztasun eta baliabide gehiago dituzten; sare publikoak, berriz, ikasle guztiak baldintza berdinetan artatzeko zailtasun handiagoak ditu”, salatu du Sumarrek.
Gainera, azpimarratu dute itunpekoak oraindik ez duela bete egoera ahulean dauden ikasleak hartzeko betebeharra; izan ere, ikastetxe horietako askok onarpen-irizpide opakoak aplikatzen jarraitzen dute, baliabide gutxiago dituzten familien sarbidea mugatzen dutenak.
Sumarrek berehalako neurriak eskatzen ditu
Azkenik, Sumarrek adierazi duenez, “ezin dugu onartu ikasleen eskubideak urratzea eta hezkuntza publikoa arriskuan jartzea interes pribatuen alde egiteagatik”, amaitu du Hernandezek, eta Eusko Jaurlaritzari eskatu dio hezkuntza-politika lehenera dezala eta bermatzeko funts publikoak sare publikoa indartzeko erabiliko direla, itunpeko pribatuari mesede egin beharrean.