Norberekoikeria unibertsalaren aurka. Blokeoa amaitzeagatik
31. aldiz, NBEren Batzar Nagusiak azaroaren 1ean eztabaidatu zuen Kubak aurkeztutako ebazpena, Estatu Batuek Kubaren aurka ezarritako blokeo ekonomiko, finantzario eta komertzialari amaiera emateko beharrari buruzkoa. Bozketan 190 herrialdek parte hartu zuten, eta horietatik 187k blokeoaren aurka bozkatu zuten. Estatu Batuek eta Israelek bakarrik bozkatu zuten blokeoa mantentzearen alde, eta Zelenskyren Ukraina abstenitu egin zen. Datozen asteetan, Eusko Legebiltzarrak beste aukera bat izango du elkartasun-elkarteek bultzatutako legez besteko proposamen baten bidez iritzia emateko.
60 urte baino gehiagoan, blokeoa Kubarekiko AEBetako politikaren funtsezko elementua izan da. Kubako emakumeen eta gizonen bizitzaren aurkako gerra hibrido horren ondorioak ez dira inoiz eten, eta Kubako biztanleriaren % 80 baino gehiago blokeoaren pean jaio zen. Blokeoa arindu beharrean, gupidagabeki indartu da denbora honetan. Pandemian zehar, Trumpen administrazioak eta orduan Bidenek 243 neurri berri onartu zituzten, besteak beste, terrorismoa babesten duten herrialdeen zerrendan sartzea, eta horrek ondorioak izan zituen ekonomian.
Blokeoak Kubako herriaren giza eskubideak urratzen ditu. Kubak salatu duenez, 2022ko martxotik 2023ko otsailera bitartean, AEBen blokeoak USD 4 867 milioien araberako kalteak eragin ditu (USD 405 milioi hileko, USD 13 milioi eguneko eta USD 555 000 orduko).
Txostenaren arabera, Kubako ekonomiari 159.084,3 milioi dolarreko kaltea eragiten dio guztira, prezio arruntetan kalkulatuta. Osasunaren sektorean bakarrik, 239.803.690 dolarreko galerak izan dira. Blokeoa lurraldez kanpokoa da, eta ondorioak ditu Kubarekin merkataritza egiten dutenentzat, hala nola hainbat sektoretako euskal enpresentzat, zeinei gero AEBrekin merkataritza egitea debekatzen baitzaie. Elkartasun-erakundeek ere ondorioak izaten dituzte, hala nola Euskadi Kubak eta Lankidetzaren Euskal Agentziaren bidez nekazaritzaren, abeltzaintzaren, teknologiaren edo hiri-birgaitzearen arloetan uhartean proiektuak mantentzen dituzten beste erakunde batzuek.
Kubak oso garai gogorra bizi du krisi ekonomiko batekin eta hornidura arazoekin. Nazioarteko krisia, inportaziora behartutako elementuen prezioen igoera, Covid bidezko turismoaren erabateko itxiera izugarrizko ekaitz perfektua izan dira, eta blokeoarekin batera eguneroko benetako porrota dira Kubako herriarentzat.
Hala eta guztiz ere, Kuba izan da garatzeko bidean dagoen herrialde bakarra COVIDaren aurkako txertoak aplikatzen eta herrialde askorekin partekatzen. Adierazle altuak lortzen jarraitzen du osasunean eta hezkuntzan edo berdintasunean eta LGTBI eskubideetan, Nazio Batuek beraiek aitortuta. Beste herrialde pobretuekiko solidarioa izaten jarraitzen du, eta bere bata-armada planetako txokorik ezohikoenetan dago.
Silvio Rodriguezek elkarrizketa batean zioenez, “planetako diktadurarik handiena norberekoikeriarena da, diruarena, maitasunean barik lukurrerian sinesten duena”, eta “blokeorik gabeko Kuba are herrialde eskuzabalagoa eta solidarioagoa izango litzateke, hau da, arrisku ikaragarria berekoikeria unibertsalarentzat”. Egin dezagun posible Kuba bakean bizitzea.
Íñigo Martínez Zatón
