Sumar koalizioak Euskal Autonomia Erkidegoan arrazakeria desagerrarazteko lege bat erregistratu du, Arrazakeriaren aurkako Kontseilu batekin eta diskriminazioari aurre egiteko arreta-zerbitzu batekin
Sumarrek Arrazakeriaren eta Xenofobiaren aurkako Euskal Legea erregistratu du Eusko Legebiltzarrean, benetako berdintasun eraginkorra bermatzea, pertsona arrazializatuen eskubideak babestea eta etnia- edo arraza-jatorriagatiko diskriminazio mota guztiei egituraz aurre egitea helburu duen lege-proposamena.
Lege-proposamenaren abiapuntua arrazakeria historian eta erakundeetan errotuta dagoen zapalkuntza-sistema gisa aitortzea da, eta esku-hartze integral baten proposamena egiten du, esparru guztietan jarduteko: hezkuntzan, osasunean edo etxebizitzan, enpleguan, kulturan, komunikabideetan, espetxe-sisteman edo nazioarteko babesean. Gainera, justizia leheneratzailearen ikuspegia eta ikuspegi intersekzionala txertatzen ditu, bereziki emakume arrazializatuei eragiten dien diskriminazio anizkoitzari arreta ematen diona.
Lehen aldiz, Euskadik arrazakeriari eta xenofobiari aurre egiteko esparru juridiko propioa izan dezake, Nazio Batuen, Europako Kontseiluaren eta Europar Batasunaren gomendioekin bat datorrena. Araua giza eskubideen nazioarteko estandar gorenetan oinarritzen da, eta euskal erakundeei tresna eraginkorrak eman nahi dizkie diskriminazioa prebenitzeko, eragindako pertsonak babesteko eta desberdintasuna iraunarazten duten egiturak eraldatzeko.
Proposamenaren funtsezko osagaien artean, Arrazakeriaren eta Xenofobiaren aurkako Borrokarako Euskal Kontseilua sortzea nabarmentzen da, gizarte zibil arrazializatuaren zuzenean parte hartzeko, bai eta Arrazakeriari Arreta emateko Euskal Zerbitzua abian jartzea ere, arraza- edo etnia-diskriminazioa jasaten dutenei aholkularitza juridikoa, laguntza psikosoziala eta laguntza instituzionala eskainiko diena.
Samira Raiss Sumar Mugimenduako arrazismoaren aurkako talde sektorialeko arduradunak adierazi duenez, “urrats garrantzitsua da, ez da nahikoa arrazakeria gaitzesten dugula esatea, beharrezkoa da lege argiekin, benetako babesarekin eta erakundeen konpromiso irmoarekin jardutea, lege honek Euskadin pertsona askok pairatzen duten errealitatea aitortzen baitu”.
Proposamenak beste urrats berri bat ere ematen du kolektibo jakin batzuek jasandako kalte historikoa aitortzeko. Ildo horretan, ijito-herria historikoki diskriminatutako subjektu kolektibo gisa onartzen du, eta memoria eta erreparazio sinbolikoko neurriak sustatzen ditu kolonialismoaren eta esklabotzaren krimenen aurrean. Sumarren ustez, “ezin da gizarte justu bat eraiki egiarik, memoriarik eta erreparaziorik gabe”.
Jon Hernández Sumarreko legebiltzarkide eta Ezker Anitza-IUko Ekintza Politikoko arduradunak nabarmendu duenez, “lege hau arrazakeriazko kolektiboekin egindako lanetik sortu da, eta orain arte euskal erakunde bakar batek ere mahai gainean jarri nahi izan ez dituen neurri zehatz eta ausartak planteatzen ditu. Bada garaia diskurtsoetatik ekintzetara pasatzeko, eta benetan arrazakeriaren aurkakoa den Euskadi eraikitzeko”.
Edurne García Sumar Mugimenduko Antolakuntza idazkariak adierazi duenez, “arrazakeria ez da jarrera indibidualen kontua bakarrik, gure erakundeak eta politika publikoak zeharkatzen dituen egitura da. Euskadin ere badago egiturazko arrazakeria, eta gure erakundeen erantzukizuna da horri ausardiaz aurre egitea. Lege hau ezinbesteko urratsa da sistema hori arlo publikotik desegiten hasteko”.
Azkenik, Sumarrek azpimarratu du lege hau eraldatzeko asmoz sortu dela, eta gainerako indar politikoei maila emateko eskatu die. “Euskadik ezin du atzetik jarraitu arrazismoaren aurkako borrokan. Lege hau ezinbesteko tresna da benetan berdintasunezkoa, arrazakeriaren aurkakoa eta demokratikoa den gizarte baterantz aurrera egiteko”, adierazi dute.
