Azaroaren 25a Emakumeen kontrako indarkeriaren aurkako naziarteko eguna da, eta Ezker Anitzatik berriz ere aldarrikatzen dugu gizarte feminista bat eraikitzeko konpromisoa, emakumeak indarkeriarik, mendekotasunik eta esplotaziorik gabe bizi ahal izateko. IUk bat egiten du mundua zeharkatzen duen oihu globalarekin, nazioartean norabidea aldatzeko borrokan. Guk argi daukagu: indarkeria matxistarekin amaitzeko, kapitalismoaren eta patriarkatuaren arteko aliantza hautsi behar dugu, gure desberdintasunez elikatzen baita eta, aldi berean, zapaltzen baikaitu, bere onurak eta pribilegioak mantentzeko eta handitzeko behar gaitu.
Aurten, koronabirusaren pandemiak markatuta, krisi sanitarioko eta ekonomiko-sozialeko urtea izaten ari da. COVIDen aurkako borrokak mugikortasun-, konfinamendu- eta prekarietate-murrizketak jasatera eraman gaitu, eta emakumeak, beti bezala, lehen lerroan egon gara bizitzaren alde borrokan. Hilabete hauetan agerian geratu da gizarte hau desberdintasunetik, mendekotasunetik eta indarkerietatik eraikita dagoela, eta, aldi berean, ikusi dugu bizitzari eusten diotenek eta funtsezkoa dena defendatzen dutenek emakume-aurpegia dutela.
Aurten COVIDaren krisia eta matxismoa pairatzen ari gara. Indarkeria eta rolen eta estereotipoen erreprodukzioa kutsatzea gelditu behar dugu, modu ikusezinean kaltetu ondoren justifikatzen baita. Birus hori ere elkarrekin geldituko dugu, indarkeriak ikusaraziz eta ekintza matxista guztiek desberdintasuna betikotzeko zeregin garrantzitsua betetzen dutela jabetuz. Ezker Anitzak zeharkako ikuspegi feminista bat eta hezkuntza afektibo-sexualeko ikasgai bat eskatzen ditu Hezkuntzaren Lege berrian, aniztasunetik abiatuta eta gizonen eta emakumeen arteko berdintasunaren alde, hezkuntza-etapa guztietan derrigorrezkoa izan dadin. Ez dugu nahi erailiak izaten jarraitu. Hezkuntza feminista orain!
Konfinamendu-egoerak eta osasun-krisiari aurre egiteko hartutako neurriek areagotu egin dute genero-indarkeriaren arriskua. Emakume askok ahultasun- eta ziurgabetasun-egoera berezian aurkitu dute beren burua, emakumeen aurkako indarkeriei buruzko azken makroinkestako datuek erakusten dutenez: 016 telefonoaren erabilera % 50 baino gehiago handitu da, online erabileraren % 100 baino gehiago, eta indarkeria matxistagatik 4.000 atxiloketa baino gehiago izan dira berrogeialdiko lehen sei asteetan. Izan ere, Berdintasun Ministerioaren datuen arabera, 016ra egindako deiak % 60 igo ziren apirilean 2019arekin alderatuta, eta online egindako kontsultak ia % 600 igo ziren aurreko urteko apirilarekin alderatuta. Neurri ugari jarri dira martxan, baina ahaleginak areagotu behar ditugu, eta gizartean ulertu behar dugu tratu txarrak ematen dituzten emakumeekin giltzapetuta dauden izua guztion kontua dela.
Aurten, Espainian 79 feminizidio eman dira: emakumeen hilketak emakumeak izateagatik. Baina ezin ditugu ahaztu gaur egun gure herrialdean poliziaren babesarekin bizi diren 32.000 emakumeak, ezta bere familiako kide batek egunero munduan hiltzen dituen 137 emakumeak ere. Ez da kasu isolatu bat, patriarkatua deitzen da, eta gure indarkeriak ukatzen dituen eta bakarrik eta isolatuta nahi gaituen ultraeskuindar baten ukazioa gorabehera, zifra horiek gure gizartearen oinarriak aldatzeko premiaz hitz egiten digute.
NBEren ustetan, mundu osoko emakumeen % 35ek bikotekidearen indarkeria fisikoa eta/edo sexuala jasan duela, edo sexu-indarkeria bere bizitzako uneren batean bikotekidea ez den pertsona baten eskutik. Gaur egun mundu osoan bizi diren 18 urtetik beherako 750 milioi emakume baino gehiago ezkondu ziren neskatoak zirela. Mundu osoko 120 milioi neskek (10etik 1) koitoa edo sexu-harreman behartuak izan dituzte beren bizitzako uneren batean. Gutxienez 200 milioi emakumek eta neskak jasan dute mutilazio genitala prebalentzia-datu adierazgarriak dituzten 30 herrialdeetan. Munduan detektatutako giza salerosketaren biktimen % 51 emakume helduak dira.
Izan ere, asko dira guri eragiten dizkiguten indarkeria matxistak. Sexu-desioak gure gorputzekin asetzeko pribilegio maskulinoa justifikatzen duen bortxaketaren kulturak normalizatu, desenkusatu, toleratu eta, are gehiago, barkatu egiten du bortxaketa, eta, aldi berean, biktima erruduntzat jotzen du. Ezinbestekoa da horretan eragitea, bortxaketekin eta taldeekin amaitzeko eta kalean beldurrik gabe ibili ahal izateko. Kaleak eta gauak ere gureak direlako!
Sexu-esplotazioa milioi askoko negozioa da, eta pobreziaren feminizazioan, emakume askoren zaurgarritasunean eta, nola ez, gizonek emakumeen gorputzak gero eta gehiago eskatzean oinarritzen da. Kontsumo konpultsibo hori agerian geratzen da, halaber, emakumeen sabelen alokairuan, beren premia- eta pobrezia-egoeraz baliatuz haurdun geratzeko. Prostibuluak ixtea eta emakume prostituituituentzako alternatiba duin bat eskatzen dugu, edozein dela ere haien egoera administratiboa eta jatorria. Gure gorputzak ez dira ez erosten ez alokatzen!
Indarkeria instituzionalari modu integralean heldu behar diogu: genero-joerak hezkuntzan eta osasunean, estatuak zaintzan duen erantzunkidetasuna, erlijioek eta komunikabideek rolen eta estereotipoen transmisioan duten eginkizuna, bai eta bigarren mailako biktimizazioa ere, babestu beharko gintuzkeen sistemak eraso egiten dielako. Hori guztia biderkatu egiten da klasearen, adinaren, arrazaren, aniztasun funtzionalaren, sexu-orientazioaren desberdintasunek bat egiten duten heinean. Beraz, gure zapalkuntzen aniztasunetik eta emakume zaharrek, migratzaileek, arrazistek edo transek jasaten dituzten indarkeria espezifikoak aitortuz soilik ezaba dezakegu matxismoa gure gizartetik. Indarkeriarik gabeko gizartea nahi dugu guztiontzat, guztiontzat!
Gainera, konfinamendu-egoera horretan, sare sozialak izan dira kanpoaldearekin harremanetan jartzeko ezinbesteko bidea, eta ikusi da hori ere ez dela guretzat espazio segurua. Areagotu egin da anonimotasunak babestutako sareetako jazarpena, eta horrek beldurra, iraina eta deseroso sentiaraztea ahalbidetzen du. Bideo intimo bat katean zabaltzearen ondorioz indarkeria matxistagatik emakume batek bere buruaz beste egin izanaren kasuak (estatistiketan agertzen ez dena) agerian uzten duenez.
Horregatik guztiagatik, Ezker Anitzaren ustez, indarkeria matxisten biktima diren emakumeei erantzuna emango dieten plan integralak ez ezik, gure desberdintasunen erroari aurre egin behar diogu. Langabeziari, lan-prekarietateari eta gizarte-bazterkeriari buruzko estatistiken buru izaten ari gara, eta, aldi berean, bizitzaren ugalketari eusten diogu krisialdi batean, non estatuak tresnarik gabe geratu baitira hainbat urtez politika neoliberalak izan ondoren. Behar dugun berreraikuntza egiteko, mugimendu feministarekin batera egin behar dugu lan, eta genero-ikuspegia modu eraginkorrean aplikatu behar dugu politika publiko, entitate eta erakunde guztietan.
Azaroaren 25 honetan, gure etxe, auzo eta herrietatik gure ahotsa altxatzen dugu, gogoratuz feminismoa dela mundua elkarrekin eraikitzeko eta elkarrekin aldatzeko behar dugun begirada kritikoa. Feminismoa da gure txertoa.